Tebük Seferi, İslam tarihinde önemli bir siyasi ve askeri başarı olarak kaydedilmiştir. 630 yılının Ekim ayında, Hz. Muhammed (S.A.V)'in önderliğinde 30.000 kişilik bir İslam ordusu toplanarak, Bizans İmparatorluğu'na karşı düzenlenen bu sefer, Arap-Bizans mücadelelerinden farklı bir biçimde gerçekleşmiştir. Sefer, herhangi bir muharebe yaşanmadan sonuçlanmış ve Hicretin 9. yılına denk gelmiştir. Seferin ismi, Arap Yarımadası'nın kuzeyinde bulunan ve su kaynakları ile hurmalıkları bol olan Tebük bölgesinden gelmektedir.

Tebük Seferi'nin temel nedeni, Suriye'deki Hristiyanların Bizans İmparatoru Heraklius'a yazdıkları bir mektuptur. Bu mektupta, Hz. Muhammed (S.A.V)'in öldüğü ve İslam coğrafyasında kıtlık yaşandığı, bu nedenle Müslümanların zor durumda olduğu bildirilmiştir. Hristiyanlar, zor durumdaki Müslümanlara karşı bir sefer düzenlenirse, onları kendi dinlerine katabileceklerini belirtmişlerdir (Heysemi, Mecmau'z-Zevaid, VI 191).

Bizans İmparatoru, bu bilgiler üzerine 40.000 kişilik büyük bir ordu hazırlamış ve Tebük Seferi'ne çıkmaya karar vermiştir. Medine'ye ulaşan haberlere göre, bazı Arap kabileleri de Bizans ordusuna destek verecekti. Bu kabileler şunlardır:

Bu haberler üzerine, zaten güney sınır güvenliği konusunda endişeli olan Hz. Muhammed (S.A.V), sefer haberini alınca genel bir seferberlik ilan etmiştir. Tebük Seferi'ne çıkacak olan Müslüman ordusunun işi oldukça zordu; çünkü karşılaşacakları düşman güçlüydü ve seferin düzenleneceği Tebük bölgesi uzak, hava şartları ise sıcak ve kuraktı. Bu zorluklar göz önünde bulundurularak İslam ordusunun hazırlıkları emredildi. Mekke'deki diğer Arap kabilelerinden de asker toplamak için görevliler çıkarıldı.

Tebük Seferi, düşmanın güçlü bir ordu olması, sıcaklık, kuraklık ve mesafenin fazlalığı nedeniyle oldukça zorlu bir hal almıştı. Bu yüzden Kur'an-ı Kerim'de Tebük Seferi zamanına "Sâatü'l-Usre" (zorluk zamanı) denilmiştir. Tebük Seferi'ne katılacak orduya da "Ceyşü'l-Usre" (zorluk ordusu) adı verilmiştir. Hz. Peygamber (S.A.V), Tebük Seferi için hazırlık yapılmasını emrettiğinde, hasat zamanı ve havaların çok sıcak olması nedeniyle insanlar sefere çıkmak konusunda isteksiz davranmışlardır. Bu nedenle Allahu Teâlâ, müminleri uyaran Tevbe Suresi'nin 9. ayetini göndermiştir. Tevbe 9/38 numaralı ayet, Tebük Seferi için isteksiz davranışlarda bulunanlara bir uyarı niteliğindedir.

Tebük Seferi'nin yapılacağı zaman, mevsimsel hava şartlarının zorluğu, tarımsal faaliyetlerin yapılması gereken bir zaman olması ve Müslümanların içinde bulundukları maddi sıkıntılar, Tebük Seferi'ni daha da zorlu bir hale getirmiştir. Peygamber Efendimiz'in sahabeleri, maddi durumu zayıf olanlar da dahil olmak üzere, sefere çıkacak orduyu hazırlamak için her türlü yardımı yapmışlardır. Sadece erkek sahabeler değil, kadınlar da yüzüklerini, bileziklerini ve işe yarayacak ziynet eşyalarını harcanmak üzere Peygamber Efendimiz'e sunmuşlardır.

Tüm zorluklar aşılarak İslam ordusu Tebük Seferi'ne çıkmıştır. Hz. Peygamber'in önderliğinde Şam bölgesine varan İslam ordusu, bölgede veba hastalığının ortaya çıktığını öğrenmiştir. Hastalığın bulaşıcı olması nedeniyle Hz. Peygamber, İslam ordusunun Tebük'ten daha ileri bir bölgeye gitmesini engellemiştir. Düşman kuvvetlerine çok fazla yaklaştıklarını düşünmüşlerdi; ancak sonradan düşman ile ilgili haberlerin asılsız olduğu anlaşılmış ve İslam kuvvetleri savaş olmadan geri dönmüştür. Tebük Seferi'nin önemli sonuçları arasında, bu bölgedeki Arap kabilelerinin Müslümanlığa geçmeleri ve Suriye'nin fethi için bir temel oluşturması bulunmaktadır.