Kader ile İlgili Hadislerİslam'ın beş şartından biri kadere inanmaktır. Toplum olarak çoğu insan hayır ve şerrin Allah'tan geldiğine inanır; yani başımıza iyi ya da kötü bir olay geldiğinde, bu olayın kaderimizde yazılı olduğuna ve yaşanmasının mukadder olduğuna inanılır. Kader ile ilgili ayet ve hadisler bulunmaktadır. İşte bu konuda bazı hadisler: Surâkatubnu Mâlik ibn Cu'şûm'un SorusuSurâkatubnu Mâlik ibn Cu'şûm, Peygamberimize (Sallallahu aleyhi ve sellem) gelerek şöyle sordu: – Ya Resulullah! Bize dinimizin aslını beyan et! Bugünkü amel neyin içindedir? Bunun bilgisine nispetle, biz sanki şimdi yaratılmış gibiyiz. Bugünün ameli, kalemlerin yazıp da kuruduğu, takdirlerin cereyan ettiği işler içinde midir? Yoksa karşılaşacağımız işler içinde midir? Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: – Hayır! Bugünkü iş, yeniden oluşacak işler içinde değildir! Fakat kalemlerin yazıp kuruduğu, takdirlerin cereyan etmiş olduğu işler içindedir! Surâka tekrar sordu: – Öyle ise amel ne içindir? Züheyr dedi ki: Bundan sonra Ebu Züheyr anlamadığım bir şey konuştu; ben ne dedi, diye sordum: – "Amel ediniz, çünkü herkese kolaylaştırılmıştır!" buyurdu. İmran İbn Husayn'ın Sorusuİmran İbn Husayn (Radıyallahu anh) şöyle dedi: Bir kimse tarafından şöyle soruldu: – Ya Resulullah, cennet ehli ateş ehlinden (ayrı edilip) bilindi mi? Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: – Evet! Yine o zat tarafından soruldu: – Öyle ise amel edenler niye böyle çalışıp duruyorlar? Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: – Herkes niçin yaratıldı ise onun yolları kendisine kolaylaştırılmıştır! Ebû Hüreyre'nin RivayetiEbû Hüreyre (Radıyallahu anh), Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu, dedi: – Hakikaten öyle adam vardır ki; uzun zaman cennet ehlinin amelini işler; sonra onun bu yaptıkları, ateş ehlinin ameli ile son bulup, mühürlenir. Keza kişi uzun zaman ateş ehlinin amelini işler; sonra da onun bu ameli cennet ehlinin ameliyle son bulup, mühürlenir! İbn Abbas'ın Rivayetiİbn Abbas (Radıyallahu anh) şöyle anlatıyor: Ebû Hüreyre'nin, Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu, diyerek rivayet ettiği şu hadisten daha küçük, günaha benzer hiçbir şey görmedim! Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: – Allah, Âdemoğluna zinâdan nasibini takdir etmiştir! Hiç şüphesiz Âdemoğlu, takdir edilmiş olan bu âkıbete erişecektir. Göz zinâsı bakmak, dil zinâsı konuşmaktır. Nefis temennî eder ve iştahlanır. Tenâsül uzvu ise bu organların hepsinin arzularını ya gerçekleştirir, yahut yalanlar. Hızır'ın Öldürdüğü ÇocukUbeyy ibn Kâ'b (Radıyallahu anh) şöyle dedi: Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) buyurdu: – Hızır'ın öldürmüş olduğu çocuk, kâfir olarak tabiatlandırılmıştır! Eğer yaşasaydı, muhakkak ana ve babasını azgınlık, tecavüz ve kâfirlikle sarıp bürüyecekti! Hz. Aişe'nin RivayetiMüminlerin anası Hz. Aişe (Radıyallahu anh) şöyle dedi: "Bir küçük çocuk vefat etti. Ben: – Ne mutlu ona, o cennet serçelerinden bir serçe, deyiverdim. Bunun üzerine Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: – Sen bilmez misin ki, Allah cenneti yaratmış, cehennemi de yaratmıştır! Sonra şunun için bir ehil yaratmış, bunun için de bir ehil yaratmıştır!" Yukarıda verilen hadisler, kader inancının İslam'daki önemini ve yerini göstermektedir. Kader, Allah'ın her şeyi önceden bilip takdir etmesi anlamına gelir ve bu inanç, Müslümanların yaşamlarını şekillendirir. Peygamber Efendimizin hadisleri, kaderin kapsamını ve insanın bu konudaki sorumluluğunu açıklar niteliktedir. |
Kader ile ilgili hadisler gerçekten derin bir anlam taşıyor. Surâkatubnu Mâlik ibn Cu'şûm'un Peygamberimize sorduğu sorular ve aldığı cevaplar, kaderin ne kadar önemli bir yer tuttuğunu gösteriyor. Özellikle, Amel ediniz, çünkü herkese kolaylaştırılmıştır! ifadesi beni düşündürüyor. Yani, her insanın kaderinde ne yazıyorsa, o doğrultuda hareket etmesi gerektiği vurgulanıyor. İmran ibn Husayn'ın sorusu da dikkat çekici; cennet ve cehennem ehlinin neye göre belirlendiği üzerine yapılan bu tartışma, insanların çabalarının ne kadar anlamlı olduğunu sorgulatıyor. Herkes niçin yaratıldı ise onun yolları kendisine kolaylaştırılmıştır! sözü, aslında hayatın içinde ne yapmamız gerektiğini de özetliyor gibime geliyor. Ayrıca, Hz. Aişe'nin küçük çocuğun vefatı ile ilgili yorumları, kaderin sadece sınav ve sonuçların ötesinde bir anlam taşıdığını gösteriyor. Allah’ın her şeyi önceden bilip takdir etmesi, insanların yaşamlarını şekillendiren bir gerçek. Bu hadislerin ışığında, kader inancı insan yaşamında nasıl bir rehberlik sağlıyor sizce?
Cevap yazKutkan,
Kaderin Anlamı
Kader ile ilgili hadislerin derin anlamı, insanın yaşam yolculuğunda ne denli önemli bir rehberlik sağladığını gösteriyor. Kader, sadece bir yazgı değil, aynı zamanda insanın çabalarıyla şekillenen bir süreçtir. Hadislerdeki "Amel ediniz, çünkü herkese kolaylaştırılmıştır!" ifadesi, bireylerin kendi çabalarının ve iradelerinin kaderleri üzerindeki etkisini vurguluyor. İnsanların, hayatları boyunca yapacakları seçimlerin, sonuçlarını belirleyeceği gerçeği, kader inancının özünü oluşturuyor.
Çabaların Önemi
İmran ibn Husayn'ın sorusu da bu bağlamda dikkat çekici. Cennet ve cehennemin ehlinin belirlenmesi, insanların çabalarının ne denli anlamlı olduğunu gözler önüne seriyor. "Herkes niçin yaratıldıysa, onun yolları kendisine kolaylaştırılmıştır!" sözü, aslında her bireyin kendi potansiyelini keşfetmesi ve bu doğrultuda çaba sarf etmesi gerektiğinin altını çiziyor. Kader anlayışı, insanlara bir yön ve motivasyon sağlarken, aynı zamanda sorumluluk duygusunu da pekiştiriyor.
Kaderin Sınav ve Sonuçları
Hz. Aişe'nin kızıyla ilgili yorumları, kaderin sadece sınav ve sonuçlarının ötesinde bir derinlik taşıdığını gösteriyor. Bu tür olaylar, insanların yaşamları boyunca karşılaşacakları zorlukların ve kayıpların, kaderin bir parçası olarak algılanması gerektiğini hatırlatıyor. Allah'ın her şeyi bilip takdir etmesi, insanlara bir güvence sunarken, aynı zamanda hayatın belirsizlikleri karşısında sabırlı olmamız gerektiğini gösteriyor.
Sonuç olarak, bu hadislerden yola çıkarak, kader inancının insan yaşamında nasıl bir rehberlik sağladığını anlamak, bireylerin ruhsal ve psikolojik gelişimlerine yardımcı oluyor. Kader, insanlara hem bir sınav hem de bir fırsat sunarak, yaşam yolculuklarında onlara ışık tutuyor.