Hudeybiye Antlaşması, 628 yılında (Hicretin 6. yılı) Peygamber Efendimiz ve ashabının umre ziyareti yapmak amacıyla Medine'den Hudeybiye'ye hareket etmesi sonucu, Kureyşlilerin Müslümanları Mekke'ye almama kararıyla sağlanan ve Müslümanların aleyhine kurallar içeren bir antlaşmadır.

Mekke'nin müşrikleri, Medine'yi ele geçirmek, Peygamber Efendimizi öldürmek ve Müslümanlığı yok etmek adına birçok çabaya başvurmuş, bütün imkanlarını zorlamış, ancak başarılı olamamışlardır. Müslümanlık günden güne yayılmış ve sayıca oldukça artmıştır. Ancak henüz Medine dışında bulunan topluluklar İslam'ı tam olarak tanımamıştır. Kabe'nin yakınında bulunan Kureyş Kabilesi, Hz. Muhammed'i kendi içlerinden çıkmasına rağmen benimsememiş, bulunduğu topraklardan çıkarmışlardır. Bu nedenle İslam'ı Medine'nin dışına yaymak ve diğer kabilelere kabul ettirmek için Mekkeliler ile bir antlaşma yapılması gerekiyordu. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed, Mekkeliler ile antlaşma yaparak, İslam'ı diğer tüm gruplara tanıtmayı arzuluyordu. Ayrıca Mekke'den ayrılmak zorunda kalan Müslümanlar, ayrılmak zorunda bırakıldıkları topraklarına karşı özlem içerisindeydi. Her zaman dua ve namazlarında yöneldikleri Kabe'yi 6 yıldır ziyaret edemiyorlardı ve özlemini çekiyorlardı. Kabe'yi görmek ve ziyaret etmek tüm Müslümanların içinde büyük bir özlem haline gelmişti.

Hicretin 6. yılında Peygamber Efendimiz rüyasında Kabe'yi ziyaret ettiğini görmüş ve çok kısa zaman sonra Müslümanlar ile Mekke'ye Kabe'yi ziyarete gideceklerini ashabına bildirmiş ve hazırlıklara başlanmıştı. Ancak o aylarda savaş yapılması yasaktı. Müslümanların tek gayesi savaş olmadan Kabe'yi ziyaret edebilmekti. Peygamber Efendimiz Mekkelileri ürkütmemek için ashabının silahlanmasına müsaade etmemiş, yalnızca birer tane kılıç almalarını istemişti. Hac ziyareti için Mekke'ye gidecek düşman toplulukları ile yolda karşılaşmamak için, ziyaretini Kabe ziyareti zamanından önce yapmaya karar vermişti. Yanlarına 70 tane deve alarak, umre ziyareti için ihrama girmişler, yolda herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmamak için 20 kadar Müslümanı öncü olarak tayin etmiş ve önden göndermişlerdi.

Mekkeliler, Peygamber Efendimizin Kabe'yi ziyaret için yola çıktığını haber almış ve paniğe kapılmıştı. Müslümanları Kabe'ye almamak konusunda kararlıydılar. İçlerinden öncü seçerek 200 kadar kişiyi aracı olarak Peygamber Efendimize kendilerini Mekke'ye almayacaklarını bildirmek için göndermişlerdi. Ancak Peygamber Efendimiz bu kararı aracılar sayesinde öğrenmiş ve Kabe'ye gidiş yolunu değiştirerek Hudeybiye'ye sağ salim ulaşmışlardı.

Bu arada bir elçi, Peygamber Efendimize Kureyşlilerin Müslümanları Mekke'ye almayacağını ve savaş için hazırlık yaptıklarını bildirmişti. Fakat Peygamberimizin amacı kesinlikle savaş yapmak değildi; Kabe'yi ziyaret etmekti. Kureyşliler ile görüşebilmek için, Hz. Osman'ı önden Mekke'ye göndermişti. Hz. Osman, Kureyş'in ileri gelenleri ile görüşmüş, niyetlerinin savaş değil, sadece Kabe'yi ziyaret etmek olduğunu bildirmişti. Ancak Mekkeliler bu isteği kabul etmeyerek Hz. Osman'a "istersen Kabe'yi sen ziyaret edebilirsin" demişlerdi. Hz. Osman bu teklifi kabul etmedi. Hz. Osman'ın bu teklife karşı çıkması Mekkelileri öfkelendirdi ve Mekkeliler, Hz. Osman'ı takibe alarak onun Mekke'den ayrılmasına izin vermedi.

Hz. Osman'ın geri dönmemesi Müslümanları telaşlandırdı ve öldürüleceğine dair söylentiler çıkmıştı. Peygamber Efendimiz her olasılığa karşı tedbirlerini almıştı. Müslüman kardeşlerinden Allah için yapacakları savaşta canlarını feda etmekten kaçınmayacaklarına dair söz vermeleri için yanına çağırdı. Hudeybiye'de tüm Müslümanlar, Peygamberimize Allah için sonuna kadar savaşacaklarına dair söz verdiler. Mekkeliler, Müslümanların birbirine kenetlendiğini görünce Hz. Osman'ı serbest bıraktı ve Peygamber Efendimize barış yapmak için aracılar gönderdi.

Hudeybiye Antlaşmasındaki bu şartlar Müslümanları oldukça üzmüştü. Çünkü her şey Müslümanların aleyhineydi. Fakat bu antlaşmanın Müslümanlar için faydalı olacağını Peygamber Efendimiz biliyordu. Bu yüzden bütün şartları tereddütsüz kabullenmişti. Hudeybiye'den dönüşte 'Fetih Suresi' inmişti. Allahu Teâlâ, bu antlaşmanın yenilgi değil, kazanım olduğunu bildirmişti. Gerçekten de Hudeybiye Antlaşması, Müslümanların Medine haricinde yayılmasını sağlayan bir başlangıç olmuştur. Mekkeliler, Hudeybiye Antlaşmasına kadar Müslümanları ufak ve yok olmaya mahkûm bir topluluk olarak görüyordu. Bu antlaşma sayesinde Müslümanların ne denli büyüdüğünü onlar da anlamıştı. Bu antlaşmanın ardından müşrikler ve Müslümanlar arasında iletişim daha fazla arttı ve Peygamber Efendimiz İslam'ı daha rahat bir şekilde duyurmaya başladı. Hudeybiye Antlaşmasından sonra gelen yaklaşık 2 yıllık sürede Müslümanların sayısı kat kat artmaya başladı. Hudeybiye Antlaşması 2 yıl kadar devam etti ve antlaşma bozuldu.